Tintoreto

Tintoretovo poslednje veliko delo je Tajna večera, završena 1594. godine. U prvi mah platno kao da na svaki mogući način negira uravnoteženost i jasnoću Leonardove vizije iste teme naslikane gotovo vek ranije, koja ipak leži negde ispod Veronezeove slike. Svakako da je Isus u središtu kompozicije, ali njegova sitna figura na polovini udaljenosti od posmatrača ističe se uglavnom samo oreolom. Tintoreto jedva da se osvrće na ljudsku dramu Judine izdaje, koja je toliko bila važna Leonardu. Judu vidimo izdvojenog od ostalih, na drugom kraju stola nasuprot Hristu, ali je njegova uloga toliko beznačajna da bi se gotovo moglo pomisliti da je jedan od slugu. Sto je postavljen u naglašenoj perspektivi, pod oštrim uglom u odnosu na površinu slike. Taj raspored ima svoj cilj. Takva kompozicija je zapravo i smišljena da uspostavi odnos između slike i prostora pred glavnim oltarom crkve San Đorđo Mađore u Veneciji, za koju je i naručena. Nalazi se na zidu, pred oltarskom ogradom, tako da je vernici benediktinci, klečeći kraj ograde da bi se pričestili, mogu dobro sagledati; iz tog ugla prizor se ne povlači tako naglo kao kad se gleda frontalno.

Tintoreto daje događaju svakodnevno okruženje, pretrpavajući prostor slugama, posudama s hranom i pićem i domaćim životinjama. Postoje i nebeski pomagači usmereni prema Isusu, dok on učenicima daje svoje telo i svoju krv u obliku hleba i vina. Dim koji dolazi od svetleće uljanice čudom se pretvara u oblake s anđelima i potire razliku između prirodnog i natprirodnog pretvarajući prizor u izvanredno orkestriranu viziju. Umetnikov glavni zadatak bio je da čudo evharistije – transupstancijaciju zemaljske u božansku hranu – prikaže kao vidljivo i u stvarnom i u simboličkom smislu. Slika je bila naročito prikladna za mesto koje joj je bilo namenjeno u San Đorđo Mađore, crkvi sa istaknutom ulogom u reformatorskom pokretu.

[You must be registered and logged in to see this image.]


Portrait of Vincenzo Morosini (1580)