| | |
Autor | Poruka |
---|
Ivkic
Poruka : 16424
Godina : 41
Lokacija : Negde u Srbiji
Učlanjen : 05.09.2012
| Naslov: Bugarska Ned 21 Okt - 0:32 | |
| Bugarska Bugarska (bug. България) je država u jugoistočnoj Evropi. Graniči s Grčkom i Turskom na jugu, Srbijom i Makedonijom na zapadu i Rumunijom na severu. Glavni grad Bugarske je Sofija. Ukupno stanovništvo je 7.537.929. Od toga 83,9% su Bugari, 9,4% su Turci, i 4,7% su Romi. Najraširenija vera je pravoslavna. Članica je NATO-a i Evropske unije. Geografija Bugarska se nalazi na važnom prometnom pravcu koji dolinom reke Marice povezuje srednju Evropu sa Malom Azijom i Bliskim istokom. Prometno značenje ima i granična reka Dunav kojom se izvoze poljoprivredne sirovine, a važna je i za dobijanje energije. Reljefno je Bugarska raznolik prostor. Okosnicu čini Marica sa svojom dolinom (Trakija). To su obradive površine na kojima, uz maritimne klimatske uticaje sa Egejskog mora, uspevaju različite kulture (duvan, pamuk, povrće, pirinač, vinova loza, žitarice). Južnije su stari Rodopi, bogati ugljem i obojenim metalima. Osim rudarstva, stanovništvo se ovde bavi i šumarstvom i ovčarstvom. Severno od Marice nalazi se Stara planina ili Balkan koja je, suprotno nazivu, mladog, tercijarnog postanka. U brojnim zaštićenim kotlinama poznata je proizvodnja ruža i ružinog ulja koje se koristi u kozmetičkoj industriji. Između Balkana i Dunava zaravnjena je Bugarska ploča. Na lesnim naslagama nastalo je plodno tlo gde se uz umerenu klimu razvila raznovrsna poljoprivredna proizvodnja. U većim su gradovima industrijska postrojenja u kojima radi najveći deo bugarskog stanovništva. To su Plovdiv na Marici, Ruse na Dunavu, Varna i Burgas na crnomorskoj obali. Glavni grad Sofija (1.2 mil. st.) smešten je na prometnom pravcu koji iz srednje Evrope vodi na Bliski istok. Administrativna podela Od 1999. godine Bugarska je podeljena na 28 provincija ili oblasti. Pre toga je bila podeljena na 9 oblasti, još od 1987. godine. Oblasti su dobile ime po glavnom i najvećem gradu u toj oblasti. Tih 28 oblasti su: Blagoevgrad Burgas Dobrič Gabrovo Haskovo Krdžali Ćustendil Loveč Montana Pazardžik Pernik Pleven Plovdiv Razgrad Ruse Šumen Silistra Sliven Smoljan Sofija-grad Sofija-oblast Stara Zagora Trgovište Varna Veliko Trnovo Vidin Vraca Jambol U dolinama Karlova, Kalofera, Sopota i Kazanlika nalaze se prostrane ratarske površine zasađene ružama. Iz svetova tih ruža dobiva se ružino ulje. Zlatni Pjasci u blizini bugarske luke Varne spadaju među najveća turistička središta na Crnom moru Katedrala Aleksandra Nevskog u Sofiji Zgrada Bugarskog parlamenta Popovo Jezero Obala Crnog Mora Bugarska, čari Crnog mora Bugarska odavno predstavlja interesantnu i povoljnu turističku destinaciju. Ta zemlja obiluje peščanim plažama, atraktivnim turističkim kompleksima... Zlatni Pjasci Mesto Zlatni Pjasci su ”biser” Bugarske rivijere. Nalaze se 18 kilometara severno od Varne, u podnožju nacionalnog parka Zlatni Pjasci. Peščana plaža je duga 3,5 kilometara, a na nekim mestima do 100 m široka. Na njoj se nalazi 61 hotel, deset luksuznih vila, 200 kamping mesta. Zlatni pjasci, što znači zlatni pesak, takođe čini i mnogo interesantnih mesta za zabavu, među kojima je akva park, akvarijum, delfinarijum, morski vrt i mnoge istorijske znamenitosti u obližnjoj Varni, potom obilazak Balčika, Rta Kaliakra, starog Nesebara. Sunčev Breg i Nesebar Sunčev Breg je jedno od najlepših letovališta u Bugarskoj. Nalazi se 35 kilometara od grada Burgasa. Ima prelepu plažu dugu devet kilometara, a široku 40 metara. Na obali ima 115 hotela, oko 80 otvorenih bazena, mnoštvo restorana, barova, noćnih klubova i diskoteka. Postoji i pozorište na otvorenom i bioskop. Nesebar zovu bugarskim Dubrovnikom. Poznato turističko mesto, Nesebar ima luku, te brojne muzeje, stare građevine i sve ono što jedan morski grad čini zanimljivim za posetiti. Građevine Nesebara su pod zaštitom UNESCO . Albena Glavni turistički kompleks u severoistočnoj Bugarskoj, Albena je smeštena 12 kilometara od Balčika, a 30 kilometara od Varne. Albena je izgrađena za one koji zaista žele mir i odmor. Njena odlika je specifična arhitektura i hoteli koji se nalaze na samoj obali. Albenu okružuje prostrana šuma. Plaža je dugačka pet kilometara, a široka 150 metara. Sačinjena je od prelepog, čistog, žutog peska. Ime je dobila po liku iz knjige poznatog bugarskog pisca, Jordana Jovkova.
Primorsko Malo naselje u Bugarskoj najpoznatije po plaži koja je dugačka čak deset kilometara. Primorsko je turističko mesto u kojem živi 2.500 ljudi, a od Burgasa udaljeno je oko 50 kilometara. Smešteno je u južnom delu crnomorske obale, na poluostrvu. U Primorskom je lokalna atrakcija razgledanje morskih dubina ronjenjem. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Bugarska Sub 9 Mar - 13:42 | |
| |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:44 | |
| Bugarska (bug. България) je država u jugoistočnoj Evropi. Graniči s Grčkom i Turskom na jugu, Srbijom i Makedonijom na zapadu i Rumunijom na severu. Glavni grad Bugarske je Sofija. Ukupno stanovništvo je 7.537.929. Od toga 83,9% su Bugari, 9,4% su Turci, i 4,7% su Romi. Najraširenija vera je pravoslavna. Članica je NATO-a i Evropske unije. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:44 | |
| Geografija
Bugarska se nalazi na važnom prometnom pravcu koji dolinom reke Marice povezuje srednju Evropu sa Malom Azijom i Bliskim istokom. Prometno značenje ima i granična reka Dunav kojom se izvoze poljoprivredne sirovine, a važna je i za dobijanje energije. Reljefno je Bugarska raznolik prostor. Okosnicu čini Marica sa svojom dolinom (Trakija). To su obradive površine na kojima, uz maritimne klimatske uticaje sa Egejskog mora, uspevaju različite kulture (duvan, pamuk, povrće, pirinač, vinova loza, žitarice).
Južnije su stari Rodopi, bogati ugljem i obojenim metalima. Osim rudarstva, stanovništvo se ovde bavi i šumarstvom i ovčarstvom. Severno od Marice nalazi se Stara planina ili Balkan koja je, suprotno nazivu, mladog, tercijarnog postanka. U brojnim zaštićenim kotlinama poznata je proizvodnja ruža i ružinog ulja koje se koristi u kozmetičkoj industriji. Između Balkana i Dunava zaravnjena je Bugarska ploča. Na lesnim naslagama nastalo je plodno tlo gde se uz umerenu klimu razvila raznovrsna poljoprivredna proizvodnja.
U većim su gradovima industrijska postrojenja u kojima radi najveći deo bugarskog stanovništva. To su Plovdiv na Marici, Ruse na Dunavu, Varna i Burgas na crnomorskoj obali. Glavni grad Sofija (1.2 mil. st.) smešten je na prometnom pravcu koji iz srednje Evrope vodi na Bliski istok. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:45 | |
| Administrativna podela
Od 1999. godine Bugarska je podeljena na 28 provincija ili oblasti. Pre toga je bila podeljena na 9 oblasti, još od 1987. godine. Oblasti su dobile ime po glavnom i najvećem gradu u toj oblasti. Tih 28 oblasti su:
Blagoevgrad Burgas Dobrič Gabrovo Haskovo Krdžali Ćustendil Loveč Montana Pazardžik Pernik Pleven Plovdiv Razgrad Ruse Šumen Silistra Sliven Smoljan Sofija-grad Sofija-oblast Stara Zagora Trgovište Varna Veliko Trnovo Vidin Vraca Jambol |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:45 | |
|
Zlatograd |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:46 | |
|
U dolinama Karlova, Kalofera, Sopota i Kazanlika nalaze se prostrane ratarske površine zasađene ružama. Iz svetova tih ruža dobiva se ružino ulje. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:46 | |
|
Zlatni Pjasci u blizini bugarske luke Varne spadaju među najveća turistička središta na Crnom moru |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:47 | |
|
Zgrada Bugarskog parlamenta |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:48 | |
|
Popovo jezero |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:48 | |
|
Pećina Ledenika |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:48 | |
| Istorija Bugarske
Istorija Bugarske u užem smislu reči počinje u VII veku kada su u prvoj polovini 681. polunomadski Protobugari prešli Dunav i započeli naseljavanje krajeva između reke i planine Balkan. Teritorija koju su Protobugari zaposeli već su naseljavala slovenska plemena, a glavnu političku silu u regionu prestavljalo je Vizantijsko carstvo. Tokom 8. i u prvoj polovini 9. veka Vizantija je morala da vodi stalne ratove sa Bugarima. Prilike su se donekle stabilizovale nakon 864. kada su Vizantinci naterali bugarskog kneza Borisa I Mihaila da primi hrišćanstvo pri čemu je nova vera pospešila stapanje Protobugara i Slovena i rađanje kulture i pismenosti na staroslovenskom jeziku. Njegov sin Simeon Veliki vodio je nekoliko uspešnih ratova protiv Vizantija i susednih naroda i 913. uzima carsku titulu. Međutim, posle Simeonove smrti 927. njegovo prostrano carstvo se raspada, dok sa druge strane vizantijski pritisak raste tako da centar Simeonove države osvaja car Jovan I Cimiskije 971. godine. Tradicije ovog Prvog bugarskog carstva su opstale na teritoriji današnje Republike Makedonije zahvaljujući ustanku Samuila i njegove braće, ali 1018. i Vizantija pokorava i ovo carstvo čime se završava prva faza državnosti Bugarske. Posle niza neuspešnih ustanaka protiv vizantijske vlasti tokom 11. veka, vlast nad krajevima između Dunava i Balkana preuzimaju braća Petar i Asen 1185. godine nakon uspešne pobune. Time su udareni temelji Drugog Bugarskog carstva sa političkim i crkvenim središtem u Trnovu. U vreme Petrovog i Asenovog brata Kalojana (1197-1207) i njegovog daljeg rođaka Ivana Asena II (1218-1241) carstvo dostiže svoj teritorijalni vrhinac kroz stalnu borbu sa vizantijskom Epirskom despotovinom i krstaškim Latinskim carstvom. Posle 1242. Druga carstvo postepeno slabi usled jačanja i osamostaljivanja oblasnih gospodara i uspostavljanja u južnoruskim stepama Zlatne horde, jednog od mongolskih kanata, koji nameće bugarskim carevima danak i vazalske obaveze. Početkom 14. veka Drugo bugarsko carstvo se oslobađa pritiska Mongola, ali ulazi u konflikt sa sve jačom Srbijom Nemanjića koji se razrešava u srpsku korist bitkom kod Velbužda 1330. godine. Stabilnost Bugarskom carstvu ipak donosi dolazak na presto Ivana Aleksandra (1331-1371) koji udaje svoju sestru Jelenu za srpskog kralja Stefana Dušana i sklapa mir sa Srbijom. Ipak, posle zauzeća Jedrena 1366. Bugarskoj, kao i ostalim balkanskim državama, preti ekspanzija Turaka Osmanlija. Ivan Aleksandar na samrti deli državu svojim sinovima tako da se od tada može govoriti o dve manje države, carstvima samo po imenu, Trnovskom i Vidinskom. Trnovsko carstvo su Osmanlije zauzele 1395. godine, a poslednje ostatke Vidinskog carstva 1422. čime je praktično okončana srednjovekovna istorija Bugarske. Istorija moderne Bugarske počinje pokretima za nacionalni preporod od kraja 18. veka. Ipak, strateška važnost Bugarske, koja se nalazila u zaleđu osmanske prestonice Istanbula, odložili su nacionalnu emancipaciju. Najzad, 1870. bugarska crkva postaje egzarhija tj dobija autonomiju u odnosu na Carigradsku patrijaršiju, kojom je dominirao grčki element. U aprilu 1876, u vreme Velike istočne krize, Aprilski ustanak sa centrom u Plovdivu izaziva teška stradanja bugarskog civilnog stanovništva što skreće pažnju evropske javnosti na prilike u osmanskoj Rumeliji. Nakon Rusko-turskog rata (1877-1878) i Berlinskog kongresa Bugarska između Dunava i Balkana postaje autonomna kneževina, dok krajevi južno od planine Balkan postaju autonomna provincija Istočna Rumelija. Plovdivskim prevratom 1885, i pored otpora Srbije, dolazi do ujedinjenja Bugarske i Istočne Rumelije. Nakon Mladoturske revolucije 1908. Bugarska proglašava nezavisnost i postaje međunarodno priznata kraljevina, iako Ferdinand I Sakskoburggotski u skladu sa srednjovekovnom tradicijom nosi titulu cara (odatle i naziv Treće Bugarsko carstvo). Kao i susedne balkanske države i Bugarska je smatrala da ima pravo na proširenje na račun osmanskih teritorija u Evropi. Zajedno sa Grčkom, Srbijom i Crnom Gorom Bugarska je uspešno vodila 1912. Prvi Balkanski rat, ali je zadobijene teritorije izgubila kada je pokrenula Drugi Balkanski rat u kome su se bivšim bugarskim saveznicima pridružile i Turska i Rumunija. U Prvom svetskom ratu Bugarska se od 1915. pridružila Centralnim silama, ali je posle proboja Solunskog fronta septembra 1918. je kapitulirala. Sporazumom u Nejiu u novembru 1919. Bugarska je ponovo izgubila teritorije stečene u toku Prvog svetskog rata. Bugarska se pridružila Silama osovine pod pritiskom Nemačke u martu 1941. i zauzvrat je dobila pravo da okupira delove Jugoslavije i Grčke. Ipak, krajem 1944. sa dolaskom sovjetske Crvene armije u Bugarskoj je ukinuta monarhija i uveden jednopartijski sistem na čelu sa Bugarskom Komunističkom Partijom. Narodna Republika Bugarska je do 1950. strogo sledila staljinističke principe unutrašnjeg uređenja, ali je sa dolaskom Todora Živkova 1955. unutarpolitičke prilike postaju fleksibilnije, ali Bugarska ostaje član Varšavskog pakta i sovjetski satelit. Ipak, 10. novembra 1989. Živkov je svrgnut u unutarpartijskom puču dok se Partija transformisala u Bugarsku socijalističku partiju koja je osvojila vlast na prvim slobodnim izborima u junu 1990. godine. Uz političke i privredne slabosti karakteristične i za druge postkomunističke zemlje Bugarska je od 1992. krenula u opsežne reforme koje su rezultirale punopravnim članstvom u NATO-u (29. mart 2004.) i prijemom u Evropsku uniju (1. januar 2007). |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:49 | |
| Antika
Zlatni riton, datira između 3.-eg i 4.-og veka p.n.e.
Prvi tragovi ljudskog života na jugoistočnim delovima Balkana datiraju od Paleolita (100.000-40.000. p. n. e.). Od 3000. p. n. e. područjem dominiraju indoevropski Tračani. Oko 500. p. n. e. Grci osnivaju kolonije na obalama Crnog mora. Zbog pretnji Persije, Tračani se u IV veku p. n. e. ujedinjuju i organizuju državu koja se prostire između Dunava i Egejskog mora. Međutim, razvoj antičke Makedonije destabilizuje njihovu državu, i Tračani učestvuju u pohodima Aleksandra Velikog na istok.
U III veku p. n. e. Rimljani dopiru do zapadnog Balkana a od I veka kontrolišu ceo Balkan južno od Dunava. Tračanska država je još neko vreme funkcionisala pod Rimskim carstvom pre nego što se sasvim ukinula. Rimljani su izgradili puteve i osnovali gradove, a s njima je u ove krajeve stiglo i hrišćanstvo. Godine 395. dolazi do podele Rimskog carstva. Rimske provincije Trakija i Mezija, koje su se nalazile na teritoriji današnje Bugarske, spadaju pod Vizantiju. U V veku ove prostore naseljavaju narodi sa područja severno od Kaspijskog mora a u VI veku takođe Alani, Goti, Huni, Utiguri i Sloveni. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:49 | |
| Prvo bugarsko carstvo
Grb
Prvo Bugarsko carstvo za vreme Simeona I
U VI i VII veku Protobugari su počeli da se spuštaju sa Urala. Jovan Zonara i Teofan pišu da se 501. godine bugarsko pleme spustilo na Ilirik i Trakiju. Njihova pređašnja zemlja, poznata kao Stara Velika Bugarska, nalazila se između reke Dnjepra na zapadu, donje Volge na istoku i Kavkaza na jugu i raspala se 685. godine. Godine 680. pod vođstvom Asparuha, prešli su Dunav, osvojili Meziju i Dobrudžu, te načinili Plisku, koja se nalazila blizu današnjeg Šumena, svojim glavnim gradom. Oko 700. godine, Protobugari i Sloveni potpisali su sporazum kojim je bugarski kan postao glava države i branio zemlju od Vizantije, dok su Sloveni dobili znatnu autonomiju i branili severne granice duž Karpate od Avara. Protobugari, kojih je najverovatnije bilo manje od Slovena, polako su se asimilirali i poprimili slovenski jezik. Prvo bugarsko carstvo je imalo veoma jaku političku i vojnu organizaciju. Kao prmer se može pomenuti arapski pohod na Carigrad 718. Vizantija i Bugarska su udruženim snagama branili grad, a bugarska vojska, brojnija od vizantijske, pobila je 30.000 Arapa. Zbog svog strateškog položaja (kroz zemlju je prolazio važan put) postala je uticajna država. Proširila je svoje granice na severozapadu do Tise i osvojila je Transilvaniju. Odnos sa Vizantijom se pogoršavao i vizantijski car Nićifor I u dva navrata razara Plisku, 809. i 811. godine. Posle toga bugarski kan želi da pregovara, ali car se odlučuje da nastavi dalje u pravcu Sofije. Ovo mu nije uspelo, i sam je ubijen. Bugari su zatim pokušali da osvoje Carigrad, ali bez uspeha. Pod Borisom I (852–889) Protobugari su 864. godine primili hrišćanstvo. Slovensko stanovništvo bugarskog carstva je to učinilo već ranije. U početku bugarska crkva nije bila nezavisna i nije imala svog sopstvenog patrijarha. Prelazak na hrišćanstvo otežavala je činjenica da su sveštenici tog vremena u velikoj meri bili Grci, narod u ne baš dobrom odnosu sa Bugarima. Ipak, hrišćanstvo je imalo veliki udeo u asimliranju Protobugara sa Slovenima, što je rezultovalo u moderni bugarski narod sa zajedničkom kulturom. U ovo vreme zvanični jezik Bugarske postaje staroslovenski sa slovenskim pismom, što je takođe bilo faktor u stvaranju zajedničkog identiteta .
Simeon I na novčiću
Simeon I (893–927) je došao do prestola 893. godine. Osvojio Srbiju, Crnu Goru i čak jedan deo obale Jadranskog mora, uključujući Drač. Dva puta je opseo Carigrad što je nateralo Vizantiju da prizna Bugarsku pravoslavnu crkvu. Nakon toga vladao je mir u Vizantiji do kraja Simeonove vladavine. Nakon Simeonove smrti 927. godine presto je nasledio njegov sin Petar I. Tokom njegove vlasti nastavile su se borbe sa Vizantijom dok je Bugarska zaratila i sa Mađarima na severu . Petar je oženio Mariju Irenu, unuku vizantijskog cara Romanom I Lakapinom, ali to nije unapredilo prijateljski odnos sa Vizantijom. Crkva se do tada obogatila i korupcija raširila. Početkom X veka se pojavljuju i prvi tragovi o počecima bogomilstva, pod uticajem bogumila iz Makedonije i pavlićana doseljenih iz Jermenije. Krajem X veka Vizantija je osvojlia istočni deo Bugarske i zarobila bugarskog cara Borisa II. Za vreme cara Samulia (997–1014) Bugarska se malo oporavlja, ali u početku XI veka bugarsku vojsku je manje-više sasvim uništio vizantijski car Vasilije II, koji je zbog toga postao poznat kao „bugaroubica“. Treba napomenuti da se u srpskoj istoriografiji Samuilova država naziva Makedonskim carstvom, dok istoričari iz Bugarske, čije su gledište prihvatili istoričari u svetu, smatraju da je ta država jednostavno samo bugarsko carstvo pomereno na zapad. Poslednji car Prvog bugarskog, ili Makedonskog carstva, bio je Jovan Vladislav, bratanac cara Samuila i tvorac čuvenog Bitoljskog natpisa |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:50 | |
|
Ruševine Pliska, glavnog grada Prvog bugarskog carstva od 680 do 893. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:50 | |
| Vizantijska uprava
Administrativne podele Vizantijskog carstva Balkana 1045.
Vizantija je vladala Bugarskom od 1018. godine. Vasilije II Bugaroubica je dozvolio bugarskoj crvki da i dalje živi. Crkvu je vodio patrijarh u Ohridu, međutim, njome su sve više upravljali Grci. Poreski sistem je sada tražio od seljaka da plaćaju porez u gotovini umesto robom, a robu da prodavaju za određene cene. Godine 1040. izbio je Drugi slovenski ustanak protiv Vizantije, koji je vodio Petar Deljan. Ustanak se proširio i do delova današnje Bugarske, ali je ugušen, i Bugarska ostaje pod Vizantijom do kraja XII veka, tačnije do 1185. godine. Tada je ustanovljeno Drugo bugarsko carstvo, posle pobuna koje su vodili braća Petar (poznat i kao Teodor) i Asen. Petar je 1186. postao car. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:51 | |
| Drugo bugarsko carstvo
Ivan Asen II
Trnovo postaje glavni grad novouspostavljenog carstva koje je obuhvatalo područje između Crnog mora, Dunava i Stare Planine, kao i istočne Makedonije, Vlaške i Moldavije. Carstvo će postojati do 1396, ili po nekim izvorima 1422. godine. Od uspostavljenja carstva Bugari imaju i svog patrijarha, čije je sedište u Trnovu. U vreme drugog carstva bugarski vladari bili su i u rođačkim vezama sa srpskim dvorom. Sveti Sava je umro i sahranjen u Trnovu 1236. godine. Car Kalojan (1197–1207) je uspeo da istera Mađare iz severoistočne Bugarske i da 1202. uspostavi mir sa Carigradom. Pod carem Ivanom Asenom II (1218–1241) Bugarska doživljva svoj vrhunac teritorijalne ekspanzije i postaje jaka država u Evropi. Osvaja Beograd i Braničevo. Posle smrti Ivana Asena carstvo nazaduje jer joj nedostaju jaki vladari. Delove carstva osvojili su susedne zemlje, dok u XIII veku Bugarskoj konstantno prete Srbija i Mađarska. Car Jovan Aleksandar (1331–1371) uspeva da vlada Bugarskom 40 godina i da je osamostali od Srbije ali po veliku cenu naroda. Oslabljena zemlja tako nije mogla da se suprotstavi novom neprijatelju, Osmanskom carstvu, koje je osvojilo Plovdiv 1362. i Sofiju 1382. godine. Raspadom Drugog bugarskog carstva, carstvo je kratko vreme podeljeno na dva dela: Trnovska, koja je pala 1395, i Vidinska Bugarska, koja je pala godinu dana kasnije. Prva je obuhvatala veći deo današnje Bugarske sa sedištem u Trnovu, a druga severozapad današnje Bugarske sa sedištem u Vidinu.
Bugarska za vreme Ivana Asena II |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:51 | |
| Bugarska u Osmanskom carstvu
Bitka na Varni
Od XIV veka pa sve do 1878. godine Bugarskom je upravljalo Osmansko carstvo. Bugarska je zajedno sa nekim drugim zemljama administrativno pripadala osmanskoj provinciji Rumeliji, koja je imala svog guvernera Beglerbega u Sofiji. Teritorija je takođe podeljena u sandžake, a svaki sandžak je imao Sandžakbega koji je odgovarao pred Beglerbegom. Stanovništvo je, kao i u drugim delovima Balkana, bilo pod pritiskom da konvertuje u islam. Iako Turci to nisu direktno tražili, zabeleženi su masovni prelasci u islam, pogotovo na Rodopskim planinama. Bugarska pravoslavna crkva je 1394. godine izgubila svog patrijarha i bila je pod Vaseljenskom patrijaršijom. Hrišćanski omladinci su oduzimani kao porez, silom konvertovani u islam i janjičare. Bugarska kultura ulazi u mračni period lišen kulturnih procesa drugih delova Evrope. Sva važnija sedišta bugarske kulture su uništena i obrazovani deo društva beži u druge slovenske zemlje. Nezadovoljni životnim uslovima, narod je u više navrata organizovao ustanke, ali bez uspeha. Neuspeli ustanak se odigrao u Trnovu 1595. godine. Pomaci, tj. muslimanski Bugari, su ugušili novi pokušaj ustanka sredinom XVII veka. Godine 1688. ustanke podržava i austrijska armija, ali ni to nije od pomoći. Kraj XVIII i početak XIX veka označava vreme pobuna na Balkanu. Janjičari se suprotstavljaju ambicijama Osmanskog carstva da se uvedu reforme u armiji, kao i da se uništi korupcija u njoj. Tako je Mahmud II 1826. godine pobio oko 5.000 janjičara i poslao na hiljade njih u unutrašnji egzil. Nakon toga je uvedeno obavezno služenje vojnog roka, zbog čega su se mnogi bugarski trgovci obogitili, hraneći i oblačeći vojsku. 1830-ih godina Bugarska tako doživljava ekonomski procvat, a kao rezultat toga počela je izgradnja škola, rasla je pismenost i počelo je izdavanje knjiga i novina na bugarskom jeziku. Iste decenije se mnogi bugarski sveštenici školuju u Rusiji i raste želja za nezavisnom bugarskom crkvom. Trajaće ipak do 1870. da crkva stekne autonomiju posle odluke sultana Abdul Aziza. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:52 | |
| Nacionalni preporod
Vasil Levski (1837-1873), narodni heroj
Obično se prihvata teza da je bugarski nacionalni preporod započeo delom „Slovenobugarska istorija“ koju je napisao Pajsije Hilandarski 1762. godine. Revolucionar Georgi Rakovski iz Kotela je iste godine vodio bugarsku trupu koja je učestvovala u oslobađanju Beograda 1862, koje je vodilo do turskog napuštanja Beograda i Srbije. Posle toga, Georgi Rakovski kuje plan za oslobođenje Bugarske. Osnovao je gerilu, „čete“, koja je na razne načine komlikovala situaciju osmanskoj armiji. Rakovski umire 1867. godine, a iza sebe ostavlja sledbenike koji nastavljaju borbu za nezavisnost. Jedan drugi poznati bugarski revolucionar ovog doba jeste Vasil Levski, koji je krajem 1860-ih razvio revolucionarnu teoriju koja predstavlja odlučan korak ka bugarskom pokretu oslobođenja. Godine 1869. Levski je počeo da postavlja lokalne komitete. Do sredine 1872. uspeo je da uspostavi jaku mrežu komiteta u više bugarskih gradova i sela koji su bili u stalnoj vezi i primali naređenja od tajne vlade u gradu Loveču. Komiteti su nabavljali oružje, organizovali borbene odrede, i kaznene akcije protiv osmanskih zvaničnika i bugarskih izdajnika. Naredne godine turska policija je uhapsila mnoge revolucionare pa i Levskog koji je obešen u Sofiji, u februaru 1873.
Zastava iz Aprilskog ustanka
1875. izbijaju nemiri u Srbiji, Bosni i Crnoj Gori. Bugarski borci za nevaznisost uviđaju da dolazi odlična prilika za ustanak. U aprilu i maju 1876. odigrava se Aprilski ustanak, ustanak koji su Turci ugušili na krvav način. Najkrvavije je bilo na pordručju Rodopskih planina a događaji su pobudili interes u celoj Evropi. Teško je reći koliko je žrtava ustanak odneo, ali pominju se brojke od 3.000 do 12.000. U decembru 1876. sastali su se ambasadori više zemalja u Carigradu. Rusija je zahtevala bugarsku državu koja bi obuhvatala sve teritorije gde žive Bugari, uključujući Makedoniju, Meziju, Trakiju i Dobrudžu. Velika Britanija je želela Bugarsku sa znatno manjom teritorijom. Kompromis je na kraju dostignut, ali Osmansko carstvo ne pristaje na planove, zbog čega ruski car Aleksandar II objavljuje rat. Rusko-turski rat izbija u aprilu 1877. U januaru 1878. Rusi okupiraju Sofiju, a 3. marta iste godine u San Stefanu potpisan je privremeni mirovni ugovor. Bugarski nacionalni preporod ostavio je bogatu književnu baštinu, a osobito se ističu književnici Ivan Vazov i Hristo Botev koji su bili glavni inspiratori bugarske borbe za nezavisnost i crkvenu autonomiju. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:53 | |
| Treća bugarska država
Granice Bugarske posle Sanstefanskog mirovnog ugovora i posle Berlinskog kongresa
Srbija i Grčka izražavaju bojazan od veličine novonastale bugarske države a evropske velesile od toga da Rusija proširuje svoj uticaj po Balkanu. Bugari su smatrali Ruse oslobodiocima, i Bugarska je nazvana „Stari Ivan“, termin koji se može čuti još danas [28]. Uoči Berlinskog kongresa (1878) poništen je Sanstefanski ugovor i zamenjen novim ugovorom kojim Makedonija i Trakija ostaju pod Osmanskim carstvom, dok južna Bugarska postaje provincija unutar Osmanskog carstva pod imenom Istočna Rumelija. Proviniciju je vodio hrišćanski guverner, a glavni grad je bio Filipopel, današnji Plovdiv. Neke ranije bugarske teritorije su pripale Srbiji i Rumuniji. Bugarska je tako obuhvatala područje između Dunava i Balkanskih planina i delove oko Sofije. Bugarska je u stvari bila kneževina koja je priznavala superiornost Osmanskog carstva. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:54 | |
| Knez Aleksandar I
Knez Aleksandar I
U februaru 1879. godine izrađen je Trnovski ustav, kojim se parlament bira u direktnim izborima, a pravo da glasaju imaju svi muškarci stariji od 21 godine. Zakonska vlast se delila sa knezom. Pravoslavna crkva je bila državna crkva, međutim, prvi knez nije morao da bude njen član. Za prvog kneza Bugarske izabran je 22-godišnji Aleksandar I Batenberg, čija je tetka bila žena Aleksandra II. U septembru 1879. održani su prvi javni izbori za parlament. Parlamentom su dominirali liberali s kojima je knez Aleksandar imao poteškoće da sarađuje. Rastvorio je parlament i najavio nove izbore, na kojima su liberali ponovo pobedili, i knez nije imao drugog izbora nego da im dopusti da formiraju vladu. Posle korupcionih izbora za skupštinu u julu 1881, skupština je stekla konzervativnu većinu što je omogućilo knezu da promeni ustav u svoju korist: javni izbori su od sada indirektni i parlament je dobio donji dom koji je imao vlast da opovrgne suviše radikalne predloge. Godine 1885. ponovo se otvara pitanje o Istočnoj Rumeliji. Po planu je trebalo da narod izabere skupštinu koja bira vodeći savet gde bi bili prisutni Bugari, Turci i Grci. Međutim, prisutni su bili jedino Bugari, koji su organizovali revolt i 18. septembra opkolili glavni grad Plovdiv, što je nateralo generalnog guvernera Istočne Rumelije da podnese ostavku. Knez Aleksandar je ubrzo stigao u Plovdiv i objavio da su se Bugarska i Istočna Rumelija ujedinile. Na to su se Rusi uzbudili, s obzirom na to da je knez Aleksandar mesec dana ranije obećao Rusiji da nije za očekivati nikakve političke promene. Rusi su povukli sva svoja vojna lica iz Bugarske, zbog čega je bugarska vojska ostala bez viših oficira. Zbog događaja u Istočnoj Rumeliji negodovanje pokazuju i susedne zemlje. Srpski kralj Milan Obrenović je to doživeo kao bugarsku pripremu za osvajanje Makedonije, a njegova politika se sve više zaoštravala i zbog njegovog veleposeda Bregovo koje je pripalo Bugarskoj. Odlučio je da objavi rat protiv Bugarske. U kratkotrajnom ratu Srbija je poražena, a glavna bitka se odvila na reci Slivnici od 5. do 7. novembra 1885. Bugarska je okupirala Pirot, ali mir sklopljen u Bukureštu je bio po načelu povratka na prvobitno stanje. U ovom ratu umrlo je 700 Bugara a 4.500 je ranjeno. Uprkos pobede knez Aleksandar postaje predmet kritike zbog svoje politike. Rusija je podupirala opoziciju i 1886. izvršen je pokušaj revolucije koji je sprečio bugarski premijer Stefan Stambolov. Knez Aleksandar je zatražio političku podršku ruskog cara Aleksandra III ali to nije dobio, pa je 7. septembra 1886. zauvek napustio zemlju. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:55 | |
| Knez Ferdinand I
Ferdinand I
Pošto je knez Aleksandar napustio zemlju, vlast je preuzeo regentni savet koji je vodio Stefan Stambolov. U martu 1887. izbilo je više revolta u vojnim pukovima koje je Stambolov brutalno stišao – svaki dvadeseti vojnik je ubijen. U julu iste godine je konačno odabran novi regent, Ferdidand I. Ferdinand je odmah naimenovao Stambolova za premijera. Kada je preminuo car Aleksandar III odnosi sa Rusijom su se poboljšali. Da bi priznala Ferdinanda kao bugarskog regenta, Rusija je zatražila da Ferdinand, inače katolik, konvertuje u pravoslavlje. Tako je Ferdinand 14. februara 1896. prekršten, a kumovao mu je ruski car Nikolaj II. Ferdidand je ulagao u industriju, izgradnju luka, prilagođavanje zakona i skuplje carine. Industrijalizaciju su uslovile niske cene korišćenja železnice. Zatim su podignuti porezi za seljake, što je izazvalo negodovanje među njima i 1899. godine formirana je seljačka organizacija koja je brzo postala i politička partija. Socijaldemokratska partija, koja se osnovala 1892, ukinula se 1903. zbog unutrašnjeg raskola. 5. oktobra 1908. godine knez Ferdinand objavljuje bugarsku nezavisnost. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:56 | |
| Balkanski ratovi
Promene granica posle Balkanskih ratova
Kada je 1911. godine Ivan Gešov postao premijer Bugarske, želeo je da obnovi dobre odnose sa Rusijom. Rusija je želela da Bugarska i Srbija formiraju alijansu. U Albaniji su izbijali revolti i Rusija je strahovala da će neka od velesila vojno intervenisati. I Srbija i Bugarska su bili zainteresovani da osvoje teritorije od Osmanskog carstva i 13. marta 1912. su se dogovorili da podele Makedoniju. U maju je sklopljen sličan sporazum sa Grčkom i zajedno sa Crnom Gorom ove zemlje su stupili u pakt protiv Osmanskog carstva, nazvan Balkanski savez.
Prvi balkanski rat
7. septembra 1912. bugarska vlada se priprema za rat a 8. oktobra Crna Gora objavljuje rat protiv Osmanskog carstva. Susedne zemlje su ubrzo učinile isto. Turska vojska je ugrožena i bugarske snage su bile nadomak Carigrada pre nego što su Turci zatražili primirje koje se potpisalo 2. decembra. Posle potpisanog primirja počeli su mirovni pregovori u Londonu. Turska je namerno odugovlačila pregovore što su članice Balkanskog saveza protumačile kao njen pokušaj da dobije vreme da bi se pripremila za nastavak rata. Zato su 23. januara 1913. prekinuti pregovori i nastavljena ratna dejstva. 22. aprila ponovo se selo za pregovarački sto i Osmansko carstvo moralo je da prihvati mirovne uslove koji su joj još ranije ponuđeni, pa je 30. maja zaključen mir po kome se Turska odrekla svih zemalja na Balkanu zapadno od linije Enos-Midija i svih ostrva u Egejskom moru. Bugarska je dobila većinu teritorija Makedonije, plodnu Dobrudžu i Trakiju. Bugarska je u Prvom balkanskom ratu imala najviše žrtava od svih zemalja učesnika.
Drugi balkanski rat
Iz mirovnog ugovora nije proizlazilo kako će se podeliti Makedonija. Pregovori između Bugarske, Srbije i Grčke nisu vodili nikuda i 29. juna je bugarska vojska napala Srbiju i Grčku. Krenulo je uspešno, ali dve nedelje kasnije je Rumunija mobilizovala i pretila da pređe granicu i ugrozi Sofiju. Takođe, na jugu su Turci iskoristili situaciju da povrate svoje bivše posede u Trakiji. Pošto nije bila u stanju da zaustavi rumunsku vojsku, Bugarska je morala da pregovara i 10. avgusta, mirom u Bukureštu, Bugarska je morala da se odrekne Dobrudže Rumuniji. Od teritorija koje je ranije kontrolisalo Osmansko carstvo, samo je manji deo pripao Bugarskoj – mali deo Makedonije i 10 milja obale Egejskog mora. Od ovih mirovnih ugovora, koji su uveli u Prvi svetski rat, Srbija je izvukla najviše koristi i postala je umesto Bugarske najmoćnija država na Balkanu.
Stradali Bugari u Drugom balkanskom ratu |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:58 | |
| Prvi svetski rat
Bugarska je, uprkos poraza u Balkanskim ratovima zbog koga je imala želju za osvetom, još uvek raspolagala jakom vojskom. Kada su Centralne sile Bugarskoj ponudile celu Makedoniju, Ferdidand i vlada pod Vasilom Radoslavovom nije oklevala da mobilizuje i da 11. oktobra 1915. izvrši napad na Srbiju, iako je prethodno garantovala bugarsku neutralnost. Bugari su tako okupirali Makedoniju, delove severne Grčke kao i Dobrudžu.
Tokom rata, bugarski narod je patio od gladi i velikih ekonomskih poteškoća. Život je izgubilo oko 100.000 civila. Ruska revolucija, koja se odigrala 1917. godine, uticala je na Bugare među kojima se širilo antiratno raspoloženje. Vlada se rasformirala i Bugarska je postala republika čiji je premijer postao bivši opozitor Aleksandar Stambolijski, koji je tokom rata bio zatvoren. |
| | | Carolija Elita
Poruka : 1951
Učlanjen : 18.11.2012
Raspoloženje : super
| Naslov: Re: Bugarska Sub 9 Mar - 13:58 | |
| Drugi svetski rat
Bugarska tokom Drugog svetskog rata
Izbijanjem Drugog svetskog rata Bugarska želi da bude neutralna. Car Boris III i premijer Bogdan Filov, odbijaju ponude o paktovima sa drugim državama, uključujući Sovjetski Savez 1939. godine. Padom Francuske i pritiskom Nemačke na balkanske zemlje, Bugarska diplomatijom dobija južnu Dobrudžu koju je izgubila u Drugom balkanskom i Prvom svetskom ratu, čime raste želja za daljnjim proširivanjem teritorije i bez direktnog učestvovanja u ratu. Ipak, u decembru 1940. Bugarska i Nemačka započinju pregovore pošto Nemačka planira invaziju na Grčku. Bogdan Filov 1. marta 1941. u Beču potpisuje sporazumtekst sa Trojnim paktom, pridružujući Bugarsku Silama osovina, čime je nemačka vojska mogla da prolazi kroz Bugarsku do Grčke. Okupiranjem Grčke i Jugoslavije, Bugarska dobija zapadnu Trakiju, istočnu Srbiju, Makedoniju i nekoliko ostrva u Egejskom moru. Car Boris III nije želeo da bugarske trupe učestvuju u ratu sa Sovjetskim Savezom, pa su umesto toga zamenili nemačke trupe u okupiranoj Jugoslaviji. Takođe, car uspeva da odoli nemačkom pritisku da deportuje bugarske Jevreje, čiji su životni uslovi tokom rata ipak bili mnogo loši. Međutim, makedonski i trački Jevreji su poslati u koncentracione logore, uglavnom u Aušvic. Bugarska u ovo vreme nije prekinula sve dipolomatske odnose sa Sovjetskim Savezom i nije učestvovala u nemačkom napadu na Sovjetski Savez u junu 1941. godine. Ipak, dešavale su se borbe između bugarske i sovjetske flote u Crnom moru. U Bugarskoj je organizovan gerilski pokret na inicijativu komunističke partije, koji se protivio pronacističkoj vladi. Krajem 1941. godine Bugarska objavljuje rat Velikoj Britaniji i SAD. Boris III, koji je patio od srčane bolesti, umro je u avgustu 1943, ubrzo po povratku iz Berlina gde se sreo sa Adolfom Hitlerom. Pošto je princ Simeon bio premlad, zemljom je upravljao savet sa Filovom na čelu. Krajem iste godine, saveznici bombarduju Sofiju i druge bugarske gradove. Bugarska sada želi da izađe iz rata, ali američki uslov za to je potpuna bugarska kapitualicija. Bugarska to ne prihvata, ali i pored toga objavljuje svoju neutralnost i zahteva da sve nemačke trupe napuste zemlju. Tada je Crvena armija već stigla do Rumunije, i Sovjetski Savez ne prihvata bugarsku objavu. Nemci 7. septembra napuštaju zemlju. Sledećeg dana Crvena armija prelazi Dunav i za tri dana osvaja severoistočnu Bugarsku pre nego što Bugarska menja stranu. Bugarska vojska zatim učestvuje u ratu protiv Nemačke sa Crvenom armijom u Mađarskoj i Austriji, spasavajući 48.000 Jevreja. |
| | | Sponsored content
| Naslov: Re: Bugarska | |
| |
| | | |
Similar topics | |
|
Strana 1 od 3 | Idi na stranu : 1, 2, 3 | |
| Dozvole ovog foruma: | Ne možete odgovarati na teme u ovom forumu
| |
| |
| Ko je trenutno na forumu | Imamo 36 korisnika na forumu: 0 Registrovanih, 0 Skrivenih i 36 Gosta :: 3 Provajderi
Nema
Najviše korisnika na forumu ikad bilo je 930 dana Pet 27 Sep - 15:38
|
Dvorana slavnih |
Naj Avatar Haossa !
Kreja
|
Poslanici naj aktivniji nedelje | |
|