Pol Sezan

Pol Sezan

[You must be registered and logged in to see this image.]


Pol Sezan (19. januar 1839. Eks an Provans, Francuska – 22. oktobar 1906.) je bio francuski slikar čije delo predstavlja prelaz između impresionizma s kraja 19. veka i kubizma s početka 20. veka. Bio je jedna od najznačajnijih ličnosti francuskog i evropskog slikarstva, sa presudnim uticajem na njegov dalji razvoj. Istoričari umetnosti su ga svrstali u postimpresionizam, zajedno sa Van Gogom i Gogenom.

Obrazovanje

Rođen je na jugu Francuske u bogatoj porodici, kao vanbračno dete prodavca šešira i ćerke zanatlije. Osnovna škola Sv. Josipa bila je za Sezana prvi kontakt sa običnim svetom, jer se dotada njegov svet svodio na porodicu, sa snažnim uticajem oca, koji je u međuvremenu postao uspešan bankar. Od 1852. godine pohađa gimnaziju, a u internatu se sprijateljio sa Emilom Zolom koji će postati jedan od njegovih najvećih prijatelja i s kojim će kasnije razmenjivati pisma o umetnosti.
Godine 1857. se upisuje na besplatnu školu crtanja i tu se susreće sa mnogim umetnicima. Maturirao je posle drugog pokušaja te iako ga interesuje muzika, literatura i slikarstvo, posle mature se, zbog očeve želje, upisuje, na pravo koje nije voleo, ali ne prestaje da pohađa školu crtanja. Njegov otac je platio da ne ide u vojsku. Nadu da će jednog dana postati slikar potkrepila je pohvala njegove uljane slike u školi crtanja.


[You must be registered and logged in to see this image.]


Put u Pariz

Godine 1860. pomoću majke i sestre Marije od oca dobija dozvolu da studira u Parizu umetnost. Kada je njegov otac ustanovio da nema talenat da ga nasledi u bankarstvu dozvoljava mu da ode u Pariz. Tu se susreće sa Kamij Pisarom i drugim impresionistima i upravo on utiče na Sezana, a ponekad su i zajedno slikali.
Iako je pohađao kurseve slikanja nije primljen na Školu lepih umetnosti u Parizu pa se vratio kući. Godine 1862. kupuje atelje u Parizu nakon čega se posvećuje slikarstvu. Tu se upoznaje sa Alfred Sisliem, Ogist Renoarom i Klod Moneom, međutim ni to mu nije pomoglo da se upiše na Akademiju lepih umetnosti.
Kao dvadesetpetogodišnjak prilaže svoja dela za „salon“ ali ih komisija, radeći po konzervativnim principima akademizma, nije prihvatila. Slična odbijanja je doživela i grupa ostalih impresionista pa ih je to podstaklo da osnuju svoj vlastiti „salon“.
Sa impresionistima se susreće na susretima „Salona nezavisnih“ 1863. godine, gde su njegove slike po prvi put izložene. Zvanični salon i dalje ne prima njegove slike. Godine 1874. i 1877. izlaže na izložbama impresionista ali su njegova dela neshvaćena i postaju izvori podsmeha kritičara. Sezan se povlači i distancira od svojih prijatelja i odlazi kući u Eks an Provans. Godine 1886. njegov otac se konačno ženi njegovom majkom i nakon toga umire, a Sezan i njegove sestre se dobijaju nasledstvo.
Sezan je sve više usamljen. Prodavac i skupljač slika Volard 1895. organizuje Sezanovu prvu samostalnu izložbu. Sezan i dalje živi samo za svoju umetnost. Godine 1897. umire njegova majka.




Moderna olimpija



Kraj života

Sezan je kupio atelje u Eks an Provans i živi u njemu sam sa svojom sluškinjom, jer je izolaciju smatrao za uslov svog rada. Od 1900. ne napušta atelje i u ovo doba on konačno postaje poznat. Dana 15. oktobra 1906. godine je radio u pleneru i pao u nesvest nakon čega je ležao nekoliko sati na jakom pljusku. Posle osam dana je umiro u svojoj 67. godini života od upale pluća. Godine 1907. njegova dela postižu velike uspehe.


[You must be registered and logged in to see this image.]


Delo

U svom delu je pre svega slikao pejzaže, portrete i mrtvu prirodu. Prirodu nije predstavljao verno već kroz igru svetlosti i senke dajući mnogo pažnje na strukturu slike. Pejzaže je pojednostavljavao na geometrijske oblike i upotrebljavao je neočekivane senke i zbog toga ga možemo smatrati prethodnikom kubizma. Njegovi likovi su bez pokreta i bez izraza i mimike.
Za svog života nije smatran za velikog umetnika i susretao se sa pogrdama i uvredama jer se razlikovao od dotadašnjih umetnika. Njegova umetnost je bila nova, neuobičajena i neshvaćena. Javnost je počela da voli njegove slike kada je prevazišla mišljenje da su nekompletne, fleke na slikama. On je spojio boju i prostor na novi način i time uticao na slikarstvo 20. veka.




Mrtva priroda sa jabukama

To se zove „kraljevska cena“

Jedina od pet Sezanovih verzija „Kartaroša“ koja je bila u privatnim rukama prodata je katarskoj kraljevskoj dinastiji za 250 miliona dolara, što je čini najskupljim umetničkim delom u istoriji.

Jedna od pet verzija „Kartaroša" Pola Sezana prodata je nedavno za 250 miliona dolara i tako postala nova najskuplja slika na svetu, prenosi magazin Veniti fer.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Jedino u privatnoj kolekciji: Sezanovo platno, vredno 250 miliona dolara

Sezanova slika iz 1893. tako je premašila dosadašnju najvišu cenu plaćenu za neko umetničko delo – 140 miliona dolara za sliku „Broj 5" Džeksona Poloka iz 1948. godine.

Iako su „Kartaroši" prodati još krajem prošle godine, Veniti fer je tek nedavno otkrio njenu cenu. Naime, slika nije prodata na aukciji, pa se zbog toga za prodaju slike saznalo sa zakašnjenjem.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Sezanove verzije „Kartaroša“ koje se nalaze u „Barns“ fondaciji u Pensilvaniji (levo) i „Kortold“ institutu u Londonu

Na slici koju je Sezan (1839-1906) uradio u Eks an Provansu prikazani su baštovan i farmer koji sede za stolom i kartaju se, a na stolu ispred njih je napola popijena flaša vina.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Sezanove verzije „Kartaroša“ koje se nalaze u muzeju „Metropoliten“ u Njujorku (levo) i „Orsej“ u Parizu


„Kartaroši" su bili jedna od omiljenih tema Pola Sezana. Preostale četiri verzije „Kartaroša" nalaze se u muzejima „Metropoliten" u Njujorku, „Orsej" u Parizu, Institutu „Kortold" u Londonu i Fondaciji „Barns" u Pensilvaniji, a ovo je bila jedina koja je ostala u privatnim rukama.

Slika je prodata kraljevskoj dinastiji Katara koja je, prema tvrdnjama stručnjaka, jedan od najvećih kupaca na svetskom tržištu umetničkih dela. Doskorašnji vlasnik slike bio je grčki brodovlasnik Jorgos Embirikos.

Katar je, prema proceni poznavalaca, bio najveći svetski kupac savremene umetnosti prošle godine, a dela je u ime kraljevske porodice kupovala 28-godišnja princeza Al Majasa koja je za svoju kolekciju nabavila i radove Marka Rotkoa i Demijena Hersta.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Marne-Ufer, 1888.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Taubenschlag bei Montbriant, 1888.- 1892.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Jas de Bouffan the Pool