Pećinsko slikarstvo

Pećinski crteži

Jedna od tri pronađene pećine u Crnoj Gori nalazi se na planini Vezirova brada u blizini Gusinja. Na 1300 metara nadmorske visine u izuzetno nepristupačnoj pećini – može se vidjeti bijelom bojom nacrtan prizor lova na jelene. Ovaj crtež nastao je u 8. vijeku prije nove ere i to je za sada najstariji pronađeni crtež iz tog doba.



Gravura na kamenom bloku

Na planini Popadija, nedaleko od Gusinja, u blizini planinskog katuna Volušnica, pronađena je gravura na kamenom bloku. Na njoj je prikazana scena borbe muškarca i žene sa vukom koji je napao dijete. Pretpostavlja se da ova gravura, nazvana „Velika majka“ (Magna mater), potiče iz srednjeg bronzanog doba, oko 600 godina prije naše ere.

Nasuprot reputaciji da su bili glupi rođaci prvih modernih ljudi, neandertalci su slikali što, smatraju naučnici, predstavlja veliki kognitivni korak u evoluciji čoveka.

Naučnici su juče saopštili da su otkrili prva umetnička dela ovog izumrlog čovekovog pretka i to otkriće predstavlja „veliki diprinos redefinisanju naše percepcije kulture neandertalaca", rekao je Vilijam Rendu iz Francuskog nacionalnog centra za naučna istraživanja, koji je učestvovao u studiji.

– To je nov i još jači dokaz da su neandertalci bili sposobni za kompleksnija razmišljanja i apstraktna izražavanja – sposobnosti koje su do skora bile pripisivane isključivo prvim modernim ljudima, dodao je on.

Proteklih godina stručnjaci su otkrili da su neandertalci sahranjivali svoje mrtve, nosili nakit od školjki i perja, ukrašavali se crnim i crvenim pigmentima, brinuli o starima i bolesnima. Sve su to, prenose agencije, dokazi kompleksnog razmišljanja. Ali do sada nikakva umetnost neandertalaca nije pronađena.

Nova studija, objavljena u listu „Proceedings of the National Academy of Sciences", sada bi to mogla da promeni.

Stručnjaci iz 11 evropskih institucija naveli su da su duboko u pećini Goram na Gibraltaru pronašli crtež koji liči na rokoko Tviterov „hašhtag" - osam linija koje se delimično ukrštaju s tri kraće linije s desne i dve s leve strane, urezanih na zidu 40 centimetara od poda pećine koja gleda na Mediteran.

Crtež je bio prekriven sedimentima koji su sadržali 294 komada kamenog oruđa kakvo su koristili neandertalci koji su iz Afrike prešli u Evropu pre nekih 300.000 godina.

Standardnom tehnikom procenjeno je da je oruđe staro oko 39.000 godina, odnosno iz vremena kada su neandertalci već izumrli, što znači da su crteži stariji.

Moderni ljudi koji su oslikali zidove pećina Lasko i Altamira tada još nisu došli do oblasti u kojoj se nalazi pećina Goram.

Stručnjaci su isključili mogućnost da su šare nastale slučajno sečenjem mesa ili kože i tvrde da je šara napravljena namerno uz pomoć oštrog kamenog oruđa i da je crtež iziskivao odlučnost i upornost, pošto je za jednu liniju bilo potrebno najmanje 54 udarca, a za ceo šablon preko 300.

– Gravira je namerno urađen crtež koji je zamislio umetnik-neandertalac i, uzevši u obzir veličinu i položaj, svi ostali koji su živeli u pećini. To ukazuje da sposobnost apstraktnog razmišljanja nije ekskluzivno pravo modernih ljudi – naveo je u studiji antropolog Klaj Finlejson, direktor Gibraltarskog muzeja.

Još jedan nagoveštaj toga da su neandertalci stvarali umetnost pojavio se 2012. kada su arheolozi datirali jednostavne zidne slike (mahom crvene tačke i otiske šaka) u pećini El Kastiljo u Španiji i došli do zaključka da su stari 41.000 godina.

To ih čini najstarijom praistorijskom umetnošću na svetu i dovoljno su stare da budu delo ruku neandertalaca. Ali pošto drugi artefakti nisu bili pronađeni, nije se mogla potpuno odbaciti ni mogućnost da su moderni ljudi bili umetnici zaslužni za te crteže.


dnevno

DREVNA REMEK-DELA Izgledaju kao skice Diznijevog studija, ali ovi crteži su nastali pre 360 vekova


Pre 36.000 godina, praistorijski ljudi stvorili su mnoštvo neverovatnih crteža životinja na zidovima krečnjačke Pećine Šove, u današnjoj Francuskoj. Primenom najsavremenije tehnologije napravljene su kopije umetničkih dela kako bi se dobila najveća replika pećine na svetu.


Skice pantera na pećini Pon d’Ark: Izrada kopija koštala je 40 miliona funti

“Pećina Pon d’Ark”, sagrađena je nekoliko kilometara od originalne pećine u Valon Pon d’Arku, na jugu Francuske, i sadrži 1.000 brižljivo reproduktovanih crteža, kao i 450 kostiju i drugih eksponata.

Originalna i jedinstvena Pećina Šove otkrivena je pre 20-ak godina i proglašena je spomenikom svetske baštine pod zaštitom UNESCO-a.

Reč je o najstarijoj poznatoj i najbolje očuvanoj pećini koju su ukrasili ljudi, ali ona nije otvorena za javnost i godišnje može da je vidi samo šačica stručnjaka, kako bi se sprečila oštećenja dragocene umetnosti.

Stručnjaci su skenirali originalne crteže pomoću tehnike za izradu 3D modela kako bi zabeležili svaku crticu i preneli je u milimetar precizno na neravnu podlogu kopije pećine.

Impresivni crteži, gravure, paleontološke i geološke karakteristike preneti su u celini sa skeniranih originala.


Na crtežima je prikazano 14 različitih životinjskih vrsta, među kojima su medvedi, vunasti nosorozi, mamuti i velike mačke.


Ovde se mogu videti primeri paleolitske umetnosti kakva ne postoji nigde drugde, uključujući i prikaz pantera, sove, pa čak i delove ženskog tela, zbog čega originalna lokacija privlači istraživače iz celog sveta.

Dok originalna pećina ima površinu 8.500 kvadratnih metara, replika ima 3.000 kvadratnih metara. Posetioci atrakcije, koja će biti otvorena 25. aprila, moći će da posmatraju umetnička dela sa uzdignutog prelaza.

“Naš cilj je da pružimo priliku posetiocima da dožive ista osećanja i iskustvo iznenađenja koje pruža jedinstveno otkriće na svetu”, navodi se u promotivnom materijalu.


Atrakcija, koja je koštala 60 miliona dolara, sadrži i “centar za otkrića”, gde posetioci mogu da se informišu o flori, fauni i svakodnevnom životu naših predaka koji su u toj oblasti živeli pre 36.000 godina.


blic